19 اوت 2022 - وقتی چربی در کبد انباشته می شود، سیستم ایمنی ممکن است به این اندام حمله کند. در یک مطالعه جدید از محققان دانشکده ی پزشکی Weill Cornell، مولکولی شناسایی شد که سیستم ایمنی را علیه کبد فعال می کند، کشفی که به توضیح پویایی آسیب‌های کبدی که می‌تواند همراه با دیابت نوع ۲و چاقی رخ دهد، کمک می‌کند.

در این مطالعه که در 19 اوت در Science Immunology منتشر شد، محققان این بیماری های متابولیکی انسان را در موشها با تغییر ژنتیکی یا تغذیه ی آنها با رژیم غذایی پرچرب و قند بالا، شبیه سازی کردند. سپس آنها تغییرات سیستم ایمنی جوندگان را بررسی کردند که دفاعی متناسب با تهدیدات خاص ایجاد می کند. این پاسخ ایمنی که شامل سلول‌هایB وT می‌شود، هنگامی که به اشتباه به سمت خود بدن نشانه گیری شود، به جای محافظت از اندام‌ها و بافت‌ها، به آنها آسیب می‌زند.

برای مدتهای طولانی‌، دانشمندان در تعجب بودند که چگونه سلول‌هایT و B یاد می‌گیرند که به سلول‌های کبدی که به دلیل رژیم غذایی پر چرب، تحت فشار متابولیک فزاینده‌ای قرار دارند، حمله کنند. دکتر لورا سانتامبروجیو، محقق ارشد این مطالعه، گفت: ما پروتئینی را شناسایی کردیم - احتمالاً اولین مورد از موارد بسیار دیگر - که توسط سلول‌های کبدی تحت استرس تولید می‌شود و سپس توسط سلول‌های B و T به عنوان هدف شناسایی می‌ گردد. فعال شدن سیستم ایمنی، آسیبی را که قبلاً در کبد افراد مبتلا به این بیماریهای متابولیک رخ داده است، تشدید می کند.

در دیابت نوع 2 یا چاقی، کبد مقدار زیادی چربی ذخیره می‌کند که می‌تواند به سلول‌ها استرس وارد کند و منجر به وضعیتی به نام استئاتوهپاتیت غیرالکلی شود که معمولاً بیماری کبد چرب نامیده می‌شود. استرس منجر به التهاب می شود. التهاب، یک پاسخ ایمنی غیراختصاصی است که در عین حال که به منظور محافظت است، می تواند به مرور زمان به بافت آسیب برساند. اکنون محققان همچنین شواهدی در دست دارند که نشان می‌دهد فعالیت سلول‌ های B و T نیز در این امر نقش دارد.

سلول هایB ، پروتئین هایی به نام آنتی بادی تولید می کنند، که مهاجم را با چسباندن به قسمت خاصی از آن خنثی می کند. به همین ترتیب، سلول هایT پس از شناسایی توالی های جزئی از پروتئین هدف، سلول های آلوده را از بین می برند. گاهی اوقات، همانطور که در بیماری‌های خودایمنی اتفاق می‌افتد، این سلول‌ها با شناسایی پروتئین‌های «خودی» به بدن حمله می کنند.

محققان می‌خواستند بدانند چه مولکولی در سلول‌های کبد، هدف آنها قرار گرفته است.

بررسی فعالیت نوع دیگری از سلول های ایمنی به نام سلول های دندریتیک، آنها را به سمت پروتئینی به نام PDIA3 سوق داد، که دریافتند سلول های B و T را فعال می کند. زمانی که سلول‌های کبد تحت استرس هستند،PDIA3  بیشتری تولید می‌کنند که به سطح سلولها می‌رود، جایی که حمله را برای سیستم ایمنی آسان‌تر می‌کند.

در حالی که این آزمایشات بر روی موش ها انجام شد، به نظر می رسد دینامیک مشابهی در انسان نیز وجود دارد. محققان سطوح بالایی از آنتی‌بادی‌های PDIA3 را در نمونه‌های خون افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و همچنین در شرایط خودایمنی که بر کبد و مجاری صفراوی آن تأثیر می‌گذارند، پیدا کردند.

با این حال، برخلاف بیماریهای خودایمنی، بهبود رژیم غذایی و کاهش وزن می تواند این بیماری کبدی را معکوس کند. پیش از این ارتباط بهبود رژیم غذایی و کاهش بیماری کبد چرب به خوبی ثابت شده است.

محققان گفتند: ما با نشان دادن اینکه چگونه سیستم ایمنی شروع به حمله به کبد می کند، قطعه ای از این پازل را حل کردیم.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20220819/New-discovery-helps-explain-the-dynamics-underlying-liver-damage-in-type-2-diabetes-and-obesity.aspx